အာဖဂန္ေဆး႐ံုကို မွားယြင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့မႈသည္ စစ္ရာဇဝတ္မႈ မဟုတ္ဟု အေမရိကန္ ျငင္းဆို
အေမရိကန္ ေလတပ္က အာဖဂန္ နစၥတန္ ေဆး႐ံုတစ္ခုကို ေလေၾကာင္းမွ မွားယြင္း တိုက္ခုိက္ခဲ့မိျခင္းသည္ စစ္ရာဇဝတ္မႈ မဟုတ္ဟု ပင္တဂြန္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္က ေျဖရွင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အာဖဂန္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ ရန္ပံုေငြ ေဆး႐ံုတစ္ခုကို အေမရိကန္ တိုက္ခုိက္ေရး ရဟတ္ယာဉ္ တစ္စီးက တာလီဘန္မ်ား စီးနင္းသိမ္းယူထားသည့္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုအျဖစ္ မွားယြင္းယူဆကာ ပစ္ခတ္ တိုက္ခုိက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ လူေပါင္း ၄၂ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။
အေမရိကန္ ပင္တဂြန္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္က ယင္းျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္မႈထမ္း ၁၆ ဦးကို စည္းကမ္းပိုင္းဆိုင္ရာ ၾကားနာ စစ္ေဆးမႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္ေနၿပီဟု အတည္ျပဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရာဇဝတ္ေၾကာင္းျဖင့္ တရားစြဲဆိုျခင္း ခံရသူ တစ္ဦးမွ် မရွိေခ်။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၃ ရက္က ကြန္ဒုဇ္ရွိ Medecins sans Forntierers (MSF)က ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ေဆး႐ံုကို တိုက္ခိုက္မိခဲ့ျခင္းသည္ ရည္ရြယ္ခ်က္ လံုးဝ မပါသျဖင့္ စစ္ရာဇဝတ္မႈဟု မေခၚဆိုႏုိင္ေၾကာင္း ပင္တဂြန္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂ်ိဳးဆက္ပ္ ေဗာတဲလ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အေမရိကန္ စစ္ေရးဗဟိုဌာန အႀကီးအကဲျဖစ္သူ ေဗာတဲလ္က ျဖစ္ရပ္အေပၚ အေမရိကန္ စစ္ဘက္က စံုစမ္းခဲ့မႈ မွတ္တမ္းမ်ားကိုလည္း အေသးစိတ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္းစစ္ေဆးမႈမ်ားအရ MSF၏ ဆရာဝန္မ်ားကို ေဆး႐ံုကို စီးနင္းပစ္ခတ္ျခင္း ခံရခ်ိန္ ၁၀ မိနစ္မွ် အၾကာတြင္ အေမရိကန္ အရာရွိမ်ားထံ ဖုန္းဆက္ကာ တိုက္ခုိက္မႈကို ရပ္တန္႔ရန္ ပန္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရဟတ္ယာဉ္က ေနာက္ထပ္ မိနစ္ ၂၀ မွ် ပစ္ခတ္ေနခဲ့ေသးသည္။
ယခုျဖစ္ရပ္၏ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမ်ား၌ လူအမ်ား၏ အတြက္အဆ မွားယြင္းမႈမ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း လြဲေခ်ာ္မႈမ်ား၊ စစ္ဆင္ေရးတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္မ်ား အလံုးစံု ပါဝင္ေနေၾကာင္းလည္း ေဗာတဲလ္က ဆိုသည္။ “ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆး႐ံုတစ္ခုကို ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တိုက္ခုိက္တာမ်ိဳးေတာ့ လံုးဝမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စစ္ရာဇဝတ္မႈ အေနနဲ႔ စြပ္စြဲလုိ႔ မရႏိုင္ပါဘူး”ဟု ၎က မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
လတ္တေလာတြင္ MSFက ျဖစ္စဉ္အေပၚ သီးျခားလြတ္လပ္စြာ စံုစမ္းခြင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုထားသည္။ ယခုကိစၥတြင္ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ် ရာဇဝတ္ေၾကာင္းအရ အေရးယူမႈ မျပဳခဲ့ျခင္းအေပၚ အသက္ရွင္ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားက စိတ္ဆိုး ေဒါသထြက္ေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ တိုက္ခုိက္မႈအတြင္း ဒဏ္ရာရခဲ့ၿပီး ယခုတိုင္ ေျခေထာက္တစ္ေခ်ာင္း လႈပ္ရွားႏုိင္ျခင္း မရွိေသးသည့္ ခါလစ္အာမက္က “ဒါ ရာဇဝတ္မႈပဲ။ ရာဇဝတ္သားေတြကို ေထာင္ခ်ကို ခ်သင့္တယ္”ဟု APသို႔ ေျပာၾကားသြားသည္။ -Ref: BBC
