သမုိင္းဝင္ေခါင္းေလာင္းမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္ေသာ အေမရိကန္ကို ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ ခ်ီးက်ဴး

သမၼတဒူတာတီ ဘယ္လန္ဂီဂါေခါင္းေလာင္း ထိုးေနစဥ္ (Erik De Castro/REUTERS)

 လြန္ခဲ့သည့္ ရာစုႏွစ္ တစ္ခုေက်ာ္က အေမရိကန္တပ္ ဖြဲ႕ဝင္မ်ား လုယူသြားေသာ ေခါင္း ေလာင္းသံုးလံုးသည္ ယခုအခါ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံရွိ ၎တုိ႔၏ မူလခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းသို႔ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာသည္။

 လြန္ခဲ့ေသာ (၁၁၇)ႏွစ္က ယင္းေခါင္းေလာင္းမ်ား ယူေဆာင္သြားရာ ဘယ္လန္ဂီဂါၿမိဳ႕၌ ျပဳလုပ္သည့္ အခမ္းအနားတစ္ခုတြင္ တုိင္းသူျပည္သားမ်ားႏွင့္ အေမ ရိကန္ကို ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ ဒူတာ တီက ခ်ီးက်ဴးခဲ့သည္။

ဖိလစ္ပိုင္-အေမရိကန္ စစ္ ပြဲအတြင္း ၁၉၀၁ က ဘယ္လန္ဂီ ဂါ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ ျဖတ္ခံရမႈအၿပီး လက္စားေခ်တုံ႔ ျပန္ျခင္း အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ ယင္းေခါင္းေလာင္းမ်ား သိမ္း ဆည္းခံရသည္။

 ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ဖိအား ေပးခံရၿပီးေနာက္ ယင္းေခါင္း ေလာင္းမ်ားကို ျပန္ေပးမည္ဟု ဖိလစ္ပိုင္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ံုးက ဩဂုတ္လတြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။

‘‘အေမရိကန္ေတြရဲ႕ ရက္ ေရာတဲ့လုပ္ရပ္အတြက္ တစ္ဦး တစ္ေယာက္က အသိအမွတ္ျပဳ ဂုဏ္ျပဳမႈမရႏုိင္ဘူး။ ဒီအသိအ မွတ္ျပဳ ဂုဏ္ျပဳမႈကို အေမရိကန္ နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ျပည္သူေတြပဲ ထိုက္ တန္ပါတယ္’’ဟု ဒူတာတီက ေျပာသည္။

 ၁၉၀၁ က ဖိလစ္ပိုင္စစ္ေသြးႂကြမ်ား ခ်ံဳခိုတိုက္ခိုက္ေသာ ေၾကာင့္ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၄၈ ဦး ေသဆံုးရမႈအေပၚ လက္ တုံ႔ျပန္ျခင္းအျဖစ္ အေမရိကန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂ်ာေကာ့ဘ္အိတ္ခ်္ စမစ္က ဘယ္လန္ဂီဂါဧရိယာကို ေျမလွန္ပစ္ရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့သည္။

ေခါင္းေလာင္းမ်ားကို ဖိလစ္ ပိုင္သို႔ ျပန္ေပးရန္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား စြာ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အ ေမရိကန္ စစ္ျပန္ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက ယင္းေခါင္းေလာင္းမ်ားသည္ အသတ္ခံရ ေသာ အေမရိကန္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ကို ဂုဏ္ျပဳထားေၾကာင္း ေျပာ ၾကားကာ ျပန္လည္လႊဲေျပာင္းေပး ရန္ ျငင္းဆိုခဲ့သည္။

—Ref: BBC