ျမန္မာ့ပင္လယ္ေရျပင္အတြင္း ပလတ္စတစ္ပါ၀င္မႈႏႈန္း ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံအကူအညီျဖင့္ ပထမအႀကိမ္ေလ့လာ
ျမန္မာ့ေရျပင္အတြင္း ပလတ္စတစ္ပါ၀င္ျခင္းႏွင့္ျမန္မာ ႏုိင္ငံငါးသယံဇာတတည္ရွိမႈပမာ ဏတိုင္းတာေလ့လာရန္ ေရာက္ရွိေနသည့္ ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံမွသုေတ သနေရယာဥ္ Dr.Fridtjof Nansen မိတ္ဆက္ပြဲအခမ္းအနား ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျမန္မာ့စက္မႈဆိပ္ကမ္းတြင္ စက္တင္ဘာ ၁၂ ရက္ ညေနကျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ သုေတသန ေရယာဥ္သည္ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံပိုင္နက္ေရျပင္အတြင္း ငါးသယံ ဇာတမ်ား ေလ့လာႏုိင္ရန္ၾသဂုတ္ တတိယပတ္၌ ေရာက္ရွိေၾကာင္း ကုလသမဂၢစားနပ္ရိကၡာႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႕ (FAO) ၏ အခ်က္ အလက္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပသည္။
‘‘ဒီႏွစ္အတြက္ ထူးထူူးျခား ျခားေလ့လာမႈေပါ့။ ပလက္စ တစ္ေလ့လာမႈက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဒါပထမဆံုးပါပဲ။ ဒီႏွစ္မွာ microplasticကို ေလ့လာတဲ့အခါမွာေရထုထဲမွာ ပလတ္စတစ္ပါ၀င္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ၊ေနာက္တစ္ခါ ငါးေတြရဲ႕ အစာအိမ္ထဲမွာဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီငါးေတြအသား အထဲမွာ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ အထိ ဆန္းစစ္ေလ့လာမွာပါ’’ဟု Local Team Leader ေဒါက္တာ ထြန္းသိန္းက ေျပာသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာ့ ေရပိုင္နက္ အတြင္းရွိ ငါးသယံဇာတတည္ရွိ မႈပမာဏတိုင္းတာျခင္း၊ ေရငန္ ေဂဟဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား သုေတ သနျပဳျခင္း၊ ငါးမ်ား၏ ဥႏွင့္သားေလာင္းမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔တည္ရွိမႈ သုေတသနလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္း၊ ဧရာ၀တီျမစ္ ၀ကြၽန္းေပၚတြင္ သုေတသန ေဆာင္ရြက္ထားၿပီး စက္တင္ဘာ ၁၄ ရက္မွ ၂၉ ရက္အထိတနသၤာ ရီကမ္း႐ိုးတန္းတြင္ သုေတသန ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။ ကနဦးေတြ႕ရွိခ်က္အရ ရခိုင္ႏွင့္ ဧရာ၀တီကို ႏႈိႈင္းယွဥ္ပါက ေရထု ထဲတြင္ micro plastic ပါ၀င္မႈႏႈန္း သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း တြင္ ပိုမိုျမင့္မားသည္ကို ေတြ႕ရ ေၾကာင္း ေဒါက္တာထြန္းသိန္းက ရွင္းျပသည္။
‘‘တစ္ဖက္ ေရျပင္ေတြက ေရစီးေၾကာင္းအရ တို႔ဆီကို ေရာက္တာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီကပဲ ထြက္တာလည္းျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ေနာ္ေ၀းႏုိ င္ငံမွာ ဓာတုေဗဒဆုိင္ရာ ဆန္းစစ္ေလ့လာမႈေတြလုပ္မယ္။ ပလတ္စတစ္က ဘယ္ေလာက္အထိပါေနသလဲ၊ မာက်ဴရီက ဘယ္ေလာက္ပါေနသလဲ၊ ဓာတုေဗဒဆုိင္ရာဓာတ္ေတြဘယ္ ေလာက္ပါ ေနသလဲ ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တိုင္းတာသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန ဒုၫႊန္ၾကားေရးမွဴးလည္းျဖစ္ သည့္ ေဒါက္တာထြန္းသိန္းက ေျပာသည္။
သုေတသနခရီးစဥ္အတြင္း ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနမွ သုေတသနအရာထမ္း၊ အမႈထမ္းမ်ား၊ တကၠသိုလ္မ်ားမွ ပညာရွင္ ေျခာက္ဦး၊ သားငွက္ထိန္းသိမ္း ေရးအဖြဲ႕မွ ႏွစ္ဦး၊ တပ္မေတာ္ေရမွ တစ္ဦး၊ ေနာ္ေ၀းမွ ပညာရွင္ရွစ္ ဦးတို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ယင္းသုေတသန လုပ္ငန္း၏ ရလဒ္အတိအက်အတြက္မူ အခ်ိန္ငါးလခန္႔ ယူရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန တာ၀န္ရွိ သူမ်ားကေျပာသည္။ ယင္းသုေတသနေရယာဥ္ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ၁၉၇၉၊ ၁၉၈၀၊ ၂၀၁၃ ႏွင့္ ၂၀၁၅ တို႔တြင္ ကုလသမဂၢစားနပ္ရိကၡာႏွင့္စိုက္ ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႕ (FAO) စီမံကိန္းအျဖစ္လာေ ရာက္ကာ ျမန္မာ့ေရပိုင္ နက္အတြင္း သုေတသနလုပ္ ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ယင္းသုေတသနရ လဒ္မ်ားအေျခခံ၍ အစိုးရကငါး လုပ္ငန္းစီမံခန္႔ခြဲမႈကို ေဆာင္ ရြက္ေနသည္။
အဆိုပါ အခမ္းအနားကို စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္သူ၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းေရး၀န္ႀကီး ဦးအုန္း၀င္း၊ ရန္ကုန္တုိင္း၀န္ႀကီး ခ်ဳပ္ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ သံအမတ္မ်ားႏွင့္ ၀န္ႀကီး ဌာနအသီးသီးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းျပဳလုပ္သည့္ သုေတသန အစီအစဥ္သည္ ေရျပင္ႏွင့္ ေရသယံဇာတကို မွီတည္လုပ္ကိုင္ေနရ သူမ်ားအတြက္သာမက ျမန္မာလူထု အတြက္မ်ားစြာအက်ိဳးရွိႏိုင္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေအာင္သူက အခမ္းအနားတြင္ေျပာၾကားသည္။ Dr Fridtjof Nansen သုေတသန ေရယာဥ္သည္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္သုေတသနကာလၿပီး ဆံုးပါကထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သုေတသန ျပဳလုပ္ရန္ ထြက္ခြာမည္ျဖစ္သည္။
