ကုလသမဂၢ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈကို တ႐ုတ္ စတင္ကန္႔သတ္

ကုလသမဂၢ၏ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ေလးစားလုိက္နာသည့္ အေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈကို တ႐ုတ္က စတင္ ကန္႔သတ္ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ တ႐ုတ္သည္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ အဓိက ကုန္သြယ္ဖက္ ျဖစ္သလို ေငြမာ ရရွိေစသည့္ အဓိကရင္းျမစ္ ႏုိင္ငံတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကုလသမဂၢ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ တ႐ုတ္သည္ ေျမာက္ကိုရီးယားထံမွ အဝတ္အထည္ ဝယ္ယူတင္သြင္းမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားသို႔ ေရနံ ေရာင္းခ်မႈကိုလည္း ကန္႔သတ္သြားမည္ ျဖစ္သည္။

ေျမာက္ကိုရီးယားက ဆ႒မေျမာက္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုး စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲမႈ အၿပီးတြင္ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ အဆိုျပဳသည့္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈ အစီအစဉ္ကို ကုလသမဂၢက လက္ခံ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ အဝတ္အထည္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မႈ ကန္႔သတ္ခံရျခင္းက ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ဝင္ေငြက႑ကို အႀကီးအက်ယ္ အထိနာေစဖြယ္ ရွိေနသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ တ႐ုတ္ထံမွ ဝယ္ယူတင္သြင္းသည့္ ေလာင္စာဆီမ်ားသည္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ပလူတိုနီယမ္ ထုတ္လုပ္သန္႔စင္မႈတြင္ အဓိက ရင္းျမစ္တစ္ခုအျဖစ္ ဆက္စပ္ ပါဝင္ေနသည္။

တ႐ုတ္က ေျမာက္ကိုရီးယားသို႔ ေရနံတင္ပို႔မႈ ကန္႔သတ္မည္ဟု ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း တ႐ုတ္အစိုးရ အေနျဖင့္ ျပည္ပသို႔ ေရနံတင္ပို႔မႈ စာရင္းမ်ားကို ၂၀၁၄ ေနာက္ပိုင္း လံုးဝ မထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ စိစစ္ရ ခက္ခဲမည့္ သေဘာ ျဖစ္ေနသည္။ အဝတ္အထည္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မႈမွာမူ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ဒုတိယ အႀကီးဆံုး ပို႔ကုန္က႑ျဖစ္ၿပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ သန္း ၇၀၀ မွ် ဝင္ေငြ ရရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။

ကုလသမဂၢတြင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးခ်ိန္က တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔သည္ ေျမာက္ကိုရီးယားသို႔ ေရနံတင္ပို႔မႈ ပိတ္ပင္ေရး အဆိုကို ကန္႔ကြက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ တင္ပို႔မႈ အတုိင္းအတာ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ အေမရိကန္ႏွင့္ ညႇိႏိႈင္း သေဘာတူခဲ့သည္။ ထိုကိစၥႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားတြင္ ဓာတ္ဆီေစ်းမွာ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ် ႐ုတ္တရက္ ျမင့္တက္လာေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ေက်ာက္မီးေသြး ည္း ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်ေနၿပီး ၂၀၁၆ တြင္ တ႐ုတ္သို႔ ေက်ာက္မီးေသြး တင္ပို႔မႈမွ ေဒၚလာ ၁.၂ ဘီလီယံမွ် ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တ႐ုတ္သည္ ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စ၍ ေလထုညစ္ညမ္းမႈ ဆန္႔က်င္ေရး မူဝါဒသစ္အျဖစ္ ေက်ာက္မီးေသြး အသံုးျပဳမႈကို ေလွ်ာ့ခ်လာၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားထံမွ ဝယ္ယူတင္သြင္းမႈကိုလည္း ကန္႔သတ္လုိက္ေၾကာင္း သိရသည္။

Ref: Business Standard