ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းကို ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ႈတ္ခ်

ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္ လုပ္ရပ္အေပၚ အျပင္းအထန္႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ ရာမဟာမင္းႀကီးက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္သည္။ ဇိတ္ဒ္ရာအတ္ဒ္ အယ္လ္ဟူစိန္က ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္ နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ရက္စက္စြာ တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္သည္ လက္ခံႏိုင္စရာ မရွိေသာကိစၥဟု ေျပာၾကားေသာ္လည္း ထိုျဖစ္ရပ္မ်ိဳးကိုေရွာင္လႊဲ တားဆီးႏိုင္ခဲ့သင့္ေၾကာင္း ေထာက္ျပသည္။

‘‘လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ အရာရွိေတြကို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္အေပၚအျပင္းအထန္ ႐ႈတ္ခ်ပါတယ္။ လူ႔အသက္ေတြ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသလို ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ လူေပါင္းေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ေနရပ္ကို စြန္႔ခြာထြက္ေျပး ၾကရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔စိုးရိမ္ ေနခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြဟာ ကံအေၾကာင္းမလွစြာနဲ႔ဘဲ တကယ္ ျဖစ္လာ ခဲ့ပါၿပီ’’ဟု ဇိတ္ဒ္က ဆို သည္။

၂၀၁၆ ေအာက္တိုဘာအတြင္းက ပထမအႀကိမ္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအေပၚ တပ္မေတာ္က စစ္ဆင္ေရး မ်ား ဆင္ႏႊဲကာ ထိထိေရာက္ေရာက္ တံု႔ျပန္ခဲ့ ေသာ္လည္း တစ္ဖက္တြင္ အၾကမ္းဖက္ အစြန္းေရာက္ဝါဒီမ်ားကို လံႈ႕ေဆာ္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေစေၾကာင္း ၎ကဆုိသည္။ ‘‘အဆံုးမွာေတာ့ ဝမ္းနည္းနာက်င္စရာေတြ ႀကံဳလာရပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြက ႀကိဳမွန္းလို႔ ရထားၿပီးသားပါ။ ျဖစ္မလာေအာင္ တားဆီးႏိုင္ခဲ့သင့္ပါ တယ္’’ဟုလည္း ၎က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လက္ရွိ အေျခအေနကို ဗဟိုျပဳ၍ ပဋိပကၡမ်ား ပိုမိုဆိုးရြားလာႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဘက္ေပါင္းစံုမွ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ကိုင္တြယ္ၾကရန္ ၎ကတိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ထိုအေတာအတြင္း ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ပံ့ေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြင္း ဆက္စပ္မႈအခ်ိဳ႕ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရကေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း ဇိတ္ဒ္ကေဝဖန္ခဲ့သည္။ ‘‘ဒီလို ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ိဳးေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အလားအလာအေပၚ အေၾကာက္တရား ပိုတိုးသြားတာပဲရွိလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ပံ့ေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြအေပၚ အခုလိုစြပ္စြဲခဲ့တဲ့အတြက္ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ဝန္ထမ္းေတြ ေဘးအႏၲရာယ္က် ေရာက္ႏိုင္ေျခကို ကၽြန္ေတာ္ အေလးအနက္ စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔လည္း သူတို႔ရဲ႕ တာဝန္ဝတၱရားအတိုင္း ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္းေတြ ေပးပို႔ ေဝငွဖို႔ ခက္ခဲသြားပါလိမ့္ မယ္’’ဟု ၎ကဆိုသည္။

ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (အိုင္စီဂ်ီ) ကလည္း အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေရးမဟာဗ်ဴဟာ ခိုင္ခိုင္မာမာမရွိ မီ စစ္ေရးအရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူ လက္တံု႔ျပန္ခဲ့ပါက ေအအာရ္အက္စ္ေအ အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုကို အက်ိဳးျပဳသကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း သတိေပးသည္။

အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားအေနျဖင့္ ၎တို႔၏ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ၂၀၁၆ အတြင္းက ျဖစ္ရပ္နည္းတူ တပ္မေတာ္ဘက္မွ စစ္ေရးအရ အျပင္းအထန္ တံု႔ျပန္လာမည့္ အေျခအေနကို ႀကိဳတင္တြက္ဆထားၿပီး ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ သို႔မွသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ဘဂၤါလီေက်းရြာမ်ားကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးေနသည္ဟု ႏိုင္ငံတကာသို႔ တိုင္တည္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အိုင္စီဂ်ီက သတိ ေပးထားသည္။

‘‘ေအအာရ္အက္စ္ေအဟာ ဘဂၤါလီေတြကို ကာကြယ္ေနတာပါလို႔ ေႂကြးေၾကာ္ထားေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာ စစ္ေရးအရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တံု႔ျပန္မႈေတြ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လံႈ႕ေဆာ္ရန္စေနတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါမွသာ တသီးတျခား ျဖစ္ေနတဲ့ ဘဂၤါလီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဆီက သူတို႔ကို ေထာက္ခံမႈ ပိုရလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတာေၾကာင့္ပါ။ ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ဘဂၤါလီေတြကို အႏိုင္က်င့္ ႏွိပ္စက္ေနပါတယ္ဆိုတာမ်ိဳး ႏိုင္ငံတကာက ျမင္လာေအာင္ မီးေမာင္းထိုးျပခ်င္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ထိေရာက္ခိုင္မာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးမဟာ ဗ်ဴဟာမရွိဘဲ စစ္ေရးအရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တံု႔ျပန္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အေျခအေန ေတြက ေအအာရ္အက္စ္ေအလိုခ်င္တဲ့ ပံုစံအတိုင္း ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္’’ဟု အိုင္စီဂ်ီ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိ သည္။

အိုင္စီဂ်ီက ျပႆနာမ်ား၏ အရင္းအျမစ္ကို အျမန္ဆံုး မေျဖရွင္းႏိုင္ပါက ထိခိုက္သက္ေရာက္မႈ အလြန္ဆိုးရြား ျပင္းထန္လာ ႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေထာက္ျပခဲ့ သည္။ ျမန္မာအစိုးရသည္ ႐ႈပ္ေထြး နက္နဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို တာဝန္ယူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၿပီး ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရးႏွင့္ျပည္သူ႔ဘဝ ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ ဘက္ေပါင္းစံုမွ ႀကိဳးစားေနရခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ျပႆနာေၾကာင့္ ဦးစားေပး လုပ္ငန္းစဥ္အားလံုး ေဘးဖယ္ထားရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳး ႀကံဳရႏိုင္ေၾကာင္း အဆိုပါေၾကညာခ်က္၌ ထည့္သြင္း သတိေပးထားသည္။

7day daily

—Ref: ICG, OHCHR