ေျမေအာက္ျပတ္ေ႐ြ႕ေၾကာႀကီးေၾကာင့္ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ အိႏၵိယတို႔တြင္ ငလ်င္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ေပၚႏုိင္ဟုဆို
အာရွေတာင္ပိုင္းတြင္ တည္ရွိေနသည့္ ဧရာမေျမလႊာျပတ္ေ႐ြ႕ေၾကာႀကီးတစ္ခုက ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ အိႏၵိယ တို႔၌ အင္အားျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္သည့္ သဘာဝၿခိမ္းေျခာက္မႈႀကီး တစ္ခုအျဖစ္ တည္ရွိ ေနေၾကာင္း သိရွိရ သည္။
ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ေနရာျပ စနစ္ (GPS) ကို အသံုးျပဳ ေလ့လာထားသည့္ မွတ္တမ္းအသစ္မ်ားအရ အဆိုပါ ေျမေအာက္ျပတ္ ေရြ႕ေၾကာႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး ရစ္ခ်္တာစေကး ၉ မွ်ထိ ျပင္းထန္သည့္ ငလ်င္ႀကီးမ်ား လႈပ္ခတ္ ႏုိင္သည့္ အေျခအေနရွိေၾကာင္း သိပၸံသတင္းအခ်က္အလက္ မဂၢဇင္း National Geographicက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အဆိုပါ အာရွေတာင္ပိုင္း ေဒသသည္ ကမၻာေပၚတြင္ လူဦး ေရ သိပ္သည္းဆံုး ဇုန္နယ္ေျမ တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ငလ်င္တိုင္းတာေရးစခန္းမ်ားက ႏွစ္ေပါင္း အတန္ၾကာ ေကာက္ယူျပဳစုထားသည့္ အခ်က္အလက္ ကိန္း ဂဏန္းမ်ားကို အေျခခံၿပီး ယခုကဲ့သို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အာရွေတာင္ပိုင္းေဒသ၏ ႐ႈပ္ေထြး ေသာ ငလ်င္ဆိုင္ရာ ျဖစ္တန္ေျခမ်ားအေပၚ ကာလရွည္ၾကာ ျငင္းခံုမႈမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး ယင္းတို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ယခုေတြ႕ရွိခ်က္သည္ ေနာက္ဆံုး ရလဒ္အျဖစ္ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ယခုေတြ႔ရွိမႈသည္ အခ်က္အလက္အားလံုး မွန္ကန္ပါက ထိုေဒသရွိ လူေပါင္း သန္း ၁၄၀ မွ်သည္ အခ်ိန္မေရြး ႏိုးၾကားလႈပ္ရွားၿပီး ငလ်င္ႀကီးမ်ား ေပၚေပါက္လာေစႏုိင္သည့္ ဧရာမ ျပတ္ေရြ႕ေၾကာႀကီးေပၚ အေျခခ် ေနထုိင္ေနသည့္ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ ေနမည္ဟု National Geogra-phic က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အဆိုပါ ျပတ္ေရြ႕ေၾကာသည္ ၂၀၁၁ ရစ္ခ်္တာစေကး ၉ အဆင့္ရွိ ငလ်င္ႀကီး ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည့္ အမ်ိဳးအစားႏွင့္ သေဘာသဘာဝ တူညီေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ငလ်င္တိုင္းတာေရးစခန္းမ်ားမွ ရယူထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံ၍ တြက္ခ်က္ရာ၌ အဆိုပါ ျပတ္ေ႐ြ႕ေၾကာသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ကတည္းက ေျမလႊာေအာက္တြင္ ဖိအားမ်ား သက္ေရာက္ျဖစ္ေပၚေနေစခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ ထိုအခ်ိန္သည္ ၁၆၀၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားက ျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ဒါကာကို မတည္ေထာင္မီကတည္းက ျဖစ္သည္။
ျပတ္ေရြ႕ေၾကာႀကီးသည္ ၁၂၄ မိုင္မွ် က်ယ္ဝန္းသည့္ ဧရိယာကို ပ်ံ႕ႏွံ႔သက္ေရာက္ တည္ရွိေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ အကယ္၍ ျပတ္ေရြ႕ေၾကာႀကီး တစ္ခုလံုး ႏိုးၾကားလႈပ္ရွားလာပါက သက္ေရာက ေပၚေပါက္လာႏုိင္ သည့္ ငလ်င္ႀကီး၏ ျပင္းအားသည္ ရစ္ခ်္တာစေကး ၉ အထိ ျပင္းထန္ႏိုင္ေၾကာင္း Nature Geoscience၏ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း သတိေပး ေဖာ္ျပထားသည္။
အာရွေတာင္ပိုင္း ေဒသသည္ ယခင္ကတည္းက ငလ်င္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္သည့္ ေျမေအာက္ေျမလႊာ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ထင္ရွားစြာ ရွိေနခဲ့သည့္ ေနရာလည္းျဖစ္သည္။ အိႏိၵယတိုက္ငယ္၏ ေအာက္ေျခေက်ာက္လႊာမ်ားသည္ အာရွ တိုက္ဘက္သို႔ ျဖည္းညင္းစြာ တိုးဝင္ေရြ႕လ်ားမႈမ်ိဳးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း သန္း ၄၀ ေက်ာ္ကတည္းက ျဖစ္ ပြားေနခဲ့ၿပီး ဟိမဝႏၲာေတာင္စဥ္တန္းမ်ားကို ေပၚေပါက္လာေစသည္။ ယင္းႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ဂန္ဂ်က္စ္ႏွင့္ ျဗဟၼပုတၱရ ျမစ္ႀကီးမ်ားေၾကာင့္ ေျမဩဇာေကာင္းမြန္ေသာ ျမစ္ဝွမ္းလြင္ျပင္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစၿပီး ေခတ္ အဆက္ဆက္ လူဦးေရထူ ထပ္မ်ားျပားလာျခင္း ျဖစ္သည္။
ပညာရွင္မ်ား၏ အဆိုအရ ယင္းေဒသတြင္ ငလ်င္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ အား နည္းျခင္းမ်ားကလည္း အေျခအ ေနဆိုးတစ္ရပ္ ႀကံဳလာခ်ိန္တြင္ ပိုမိုျပင္းထန္သည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ား ႀကံဳေတြ႔ေစဖြယ္ ရွိေနသည္။
၂၀၁၅ ဧၿပီတြင္ နီေပါႏုိင္ငံ ၌ ရစ္ခ်္တာစေကး ၇ ဒသမ ၈ အဆင့္ရွိ ငလ်င္တစ္ခု လႈပ္ခတ္ခဲ့ရာ လူေပါင္း ၉,၀၀၀ ခန္႔ ေသဆံုးခဲ့သည္။